พระพุทธเจ้า ๒๘ พระองค์

ททมาโน ปิโย โหติ ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก ยิ่งให้ยิ่งได้ ยิ่งหวงยิ่งอด เราไม่หวงเราไม่อด หมดเดี๋ยวก็มา

พระพุทธเจ้า ๒๘ พระองค์

1. องค์สมเด็จพระพุทธตัณหังกร - ผู้กล้าหาญ ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้านันทราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุนันทราชาเทวี เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ 10,000 ปี ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน พระวรกายสูง 18 ศอก ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 20,000 ปี 2. องค์สมเด็จพระพุทธเมธังกร – ผู้มียศใหญ่ ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า เทโว พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนาง ยะสุนทราชาเทวี เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ 80,000 ปี ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 15 วัน พระวรกายสูง 18 ศอก ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 3. องค์สมเด็จพระพุทธสรณังกร – ผู้เกื้อกูลแก่โลก ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า สุมาเลราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนาง ยสะเทวี เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ 10,000 ปี ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 2 เดือน กับ 20 วัน พระวรกายสูง 18 ศอก ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 60,000 ปี 4. องค์สมเด็จพระพุทธทีปังกร – ผู้ทรงไว้ซึ่งปัญญาอันรุ่งเรือง สถานที่ประสูติ กรุงรัมมวดีมหานคร ประสูติเมื่อ วันเพ็ญ เดือน 8 อาสาฬหนักขัตฤกษ์ ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า นรเทวราช(พระเจ้าสุเทพ) พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางเจ้า สุเมธา พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง ปทุมาราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอสุภขันธกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 9 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นปิปผลิ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 10 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสุมังคลเถร และพระติสสเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระสาคตเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระนันทาเถรี และพระสุนันทาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า ตปุสสะ และภัลลิกะ มหาอุบาสก อัครอุปัฎฐายิกา ชื่อว่า นางสิริมา และนางโสณา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 400,000 องค์ พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 10 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี อายุพระศาสนา 100,000 ปี 5. องค์สมเด็จพระพุทธพระโกณฑัญญะ – ผู้เป็นประมุขแห่งหมู่ชน สถานที่ประสูติ กรุงรัมมวดีมหานคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า สุนันทราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนาง สุชาดาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง รุจิราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระวิชิตเสนกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุได้ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถพระที่นั่งเทียมม้าอาชาไนยคู่ รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งในวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 58 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นพญารัง ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 10 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระภัททเถร และพระสุภัททเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระอนุรุทธเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระติสสาเถรี และพระอุปัสสนาเถรี มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน แสนโกฏิ องค์ พระวรกายสูง 18 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 200,000 ปี อายุพระศาสนา 100,000 ปี 6. องค์สมเด็จพระพุทธพระสุมังคละ – ผู้เป็นบุรุษประเสริฐ สถานที่ประสูติ อุตตรนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า อุตตรมหาราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางอุตตรราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง ยสาวดี พระราชโอรส พระนามว่า พระสีวระราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุ 70,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ม้าพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งในวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 57 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นนาคพฤกษ์(กากะทิง) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระเทวเถร และพระธรรมเสนเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระปาลิตเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระสีวราเถรี และพระอโสกาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นันทะ และวิสาขะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า อนุฬา และสุมนา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 10,000 จักรวาล ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 7. องค์สมเด็จพระพุทธสุมนะ – ผู้เป็นธีรบุรุษมีพระหทัยงาม สถานที่ประสูติ เมขละนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า สุทัตตมหาราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางเจ้า สิริมา พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง ฏังสกี พระราชโอรส พระนามว่า พระอนุปมราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ อยู่นาน 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งในวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 60 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นนาคพฤกษ์(กากะทิง) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 10 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสรณเถร และพระภาวิตัตตเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระอุเทนเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระโสณาเถรี และพระอุปโสณาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า วรุณะ และสรณะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า จารา และอุปจารา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 90 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี อายุพระศาสนา 90,000 ปี 8. องค์สมเด็จพระพุทธเรวตะ – ผู้เพิ่มพูนความยินดี สถานที่ประสูติ สุธัญญวดีนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าวิปุลราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางวิปุลาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง สุทัสนา พระราชโอรส พระนามว่า พระวรุณราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ 6,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถพระที่นั่งเทียบม้าอาชาไนย รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งในวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 53 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า นาคพฤกษ์ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระวรุณเถร และพรหมเทวะเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระสัมภวะเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระภัททราเถรี และพระสุภัททราเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า วรุณ และสรภะมหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า ปาลา และอุปปาลา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 1 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 60,000 ปี 9. องค์สมเด็จพระพุทธโสภิตะ – ผู้สมบูรณ์ด้วยพระคุณ สถานที่ประสูติ สุธรรมนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสุธรรมราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนาง สุธรรมาเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง มจิลาราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระสีหราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ปราสาทที่ลอยไปในอากาศ รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 38 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า นาคพฤกษ์ (ไม้กากะทิง) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระอสมเถร และ สุเมธเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระอโนมเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระนกุฬาเถรี และพระสุชาตาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นายรัมมะ และ นายสุเนตตะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางนกุฬา และนางสุชาตา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 58 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 10. องค์สมเด็จพระอโนมทัสสีพุทธเจ้า – ผู้อุดมสูงสุดในหมู่ชน สถานที่ประสูติ จันทวดีนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า ยศวราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางยโสธรา พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง สิริมา พระราชโอรส พระนามว่า พระอุปสารราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ เมื่อพระชนมายุ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา สีวิกากาญจนมาศ (วอทอง) รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 38 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นอชุนะ (ไม้รกฟ้า) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 10 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระนิสภเถร และอโนมเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระวรุณเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระสุนทราเถรี และพระสุมนาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นายนันทิวัฒนะ และสิริวัฑฒะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางอุปรา และนางปทุมา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 58 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 80 ศอก ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 11.องค์สมเด็จพระพุทธปทุมะ – ผู้ทำให้โลกสว่าง สถานที่ประสูติ จัมปานคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า อสมราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางอสมาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง อุตตราเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระรัมมราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาส อยู่ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถพระที่นั่งเทียมม้าอาชาไนย รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งในวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 38 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า มหาโสณพฤกษ์ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสาลเถร และพระอุปสาลเถร พระอุปัฏฐาก ชื่อว่า พระวรุณเถร พระอัครสาวิกา ชื่อว่า พระราธาเถรี และพระสุราธาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นายสภิยะ และนายอสมะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางรุจิ และนางนันทิมาลา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 58 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 12. องค์สมเด็จพระพุทธนารทะ – ผู้เป็นสารถีประเสริฐ สถานที่ประสูติ ธัญญวดีมหานคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า สุเมธราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางอโนมาเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง วิชิตเสนาเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระยันทุตรราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ทรงดำเนินไปด้วยพระองค์เอง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 57 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า มหาโสณพฤกษ์ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน ตรง วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระภัททสาลเถร และพระพิชิตมิตตเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระวาเสฏฐเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระอุตตราเถรี และพระผักขุนีเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า อุตรินท์ และวสะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางอินทอรี และนางคัณฑี มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 100,000 องค์ พระวรกายสูง 88 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 1 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี อายุพระศาสนา 1 อสงไขย 13. องค์สมเด็จพระพุทธปทุมุตระ – ผู้เป็นที่พึ่งของหมู่สัตว์ สถานที่ประสูติ หงสวดีนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า อานันทมหาราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุชาดาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง สุละทัคคเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอุตตรราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ 90,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ปราสาทที่ลอยไปในอากาศ รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 38 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นสาละ หรือต้นรัง ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระเทวลเถร และพระสุชาตเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระสุมนเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระอมิตตาเถรี และพระอสมาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า อมิตตะ และติสสะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางหัตถา และนางสุจิตตา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 58 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 12 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี อายุพระศาสนา 30,000 กัลป์ 14. องค์สมเด็จพระพุทธสุเมธะ – ผู้หาบุคคลเปรียบมิได้ สถานที่ประสูติ สุทัสสนนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้า สุทัสสนมหาราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุทัตตาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนาง สุมนาเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระปุนัพพราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ได้ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 20 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้มหานิมพะ (ไม้สะเดา) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสุมนเถร และพระสัพพกามเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระสาครเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระรามาเถรี และพระสุรมาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า อุรุเวฬ และยสวา มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางยสา และนางสิริมา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 88 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 1 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 15. องค์สมเด็จพระพุทธสุชาตะ - ผู้เลิศกว่าสัตว์โลกทั้งปวง สถานที่ประสูติ สุมังคลนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าอุคคตราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางปภาวดีราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสิรินันทาเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอุปเสนราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ม้าพระที่นั่ง ชื่อ หังสวาสภราชา รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 33 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้มหาเวฬุ (ไม้ไผ่ใหญ่) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 9 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสุสุทัสสนเถร และพระสุเทวเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระนารทเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระนาคาเถรี และพระนาคสมาราเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สุทัตต และจิตต มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางสุภัททา และนางปทุมา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 50 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลกาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 16. องค์สมเด็จพระพุทธปิยทัสสี – ผู้ประเสริฐกว่าหมู่นรชน สถานที่ประสูติ สุธัญญราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสุทัตตราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางจันทราราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางวิมาลาเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระกัญจนเวฬกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 53 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้กุ่ม ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 6 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระปาลิตเถร และพระสัพพทัสสีเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระโสภิตเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระสุชาดาเถรี และพระธัมมทินนาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สันตกะ และธัมมิก มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางวิสาขา และนางธัมมทินนา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี 17. องค์สมเด็จพระพุทธอัตถทัสสี – ผู้มีพระกรุณา สถานที่ประสูติ สุจิรัตถราชอุทยานแห่งสาครราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสาครราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุทัสสนาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางวิสาขาราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระเสลราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ม้าพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 53 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้จำปา ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสันตเถร และพระอุปสันตเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระอภัยเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระธรรมาเถรี และพระสุธรรมาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นกุละ และนิสภะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางมจิลา และนางสุนันทา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 9 โกฏิ พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 100 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 18. องค์สมเด็จพระพุทธธรรมทัสสี – ผู้บรรเทามืด สถานที่ประสูติ สรณราชอุทยานแห่งสรณราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสรณราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุนันทาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางวิจิโกลี พระราชโอรส พระนามว่า พระวัฒนราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 8,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ปราสาทที่ลอยไปในอากาศ รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 50 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้ไทรย้อย ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระปทุมเถร และปุสสเทวเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระสุเนตตเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระเขมาเถรี และพระสัจจนามาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สุภัททะ และกฏิสหะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางสาฬสา และนางกฬิสสา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 10,000 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 19. องค์สมเด็จพระพุทธสิทธัตถะ – ผู้หาบุคคลเสมอมิได้ในโลก สถานที่ประสูติ เวภารนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าอุเทน พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสุผัสสาเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสุมนาราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอนุปนราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 10,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา สีวิกากาญจมาศ (วอทอง) รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 40 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นกรรณิการ์ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 10 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสัมพลเถร และพระสุมิตตเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระเรวตเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระสิวลาเถรี และพระสุรามาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สุปิยะ และสัมพุทธะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางรัมมา และนางสุรัมมา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 100,000 โกฏิ พระวรกายสูง 60 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 10,000 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 20. องค์สมเด็จพระพุทธติสสะ – ผู้ประเสริฐกว่านักปราชญ์ทั้งหลาย สถานที่ประสูติ อโนมราชอุทยานแห่งเขมราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าชนสันธราช พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางปทุมาเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสุภัทราเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอานนทราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 8,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ม้าพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 40 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้อาสนะ (ต้นประดู่) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 15 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระพรหมเทพเถร และพระอุทัยเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระสัมภวเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระปุสสาเถรี และพระสุทัตตาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สัมภระ และสิริ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางกีสาโคตมี และนางอุปเสนา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 100,000 องค์ พระวรกายสูง 60 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 100,000 ปี 21. องค์สมเด็จพระพุทธปุสสะ – ผู้ประทานธรรมอันประเสริฐ สถานที่ประสูติ กาสีราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าชัยเสน พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสิริมาราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางกีสาโคตมีราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอานนทราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 9,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 38 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้มลกะ (ไม้มะขามป้อม) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระสุรักขิตเถร และพระธัมมเสนเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระโสภิยเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระจาลาเถรี และพระอุปจาลาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า นายธนัญชัย และนายวิสาข มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางปทุมา และนางสิรินาคา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 400,000 องค์ พระวรกายสูง 58 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 90,000 ปี อายุพระศาสนา 91 กัลป์ 22. องค์สมเด็จพระพุทธวิปัสสี – ผู้หาที่เปรียบมิได้ สถานที่ประสูติ พันธุมดีราชธานี ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าพันธุมหาราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางพันธุมดีราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสุทัสสนาราชเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระสมวัตตขันธราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 8,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 50 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้แคฝอย ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระขันธเถร และพระติสสเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระอโสกเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระจันทราเถรี และพระจันทมิตตาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า ปุณณสุมิตต และนาคะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางสิริมา และนางอุตตรา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 84,000 องค์ พระวรกายสูง 80 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 7 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 80,000 ปี อายุพระศาสนา 49 กัลป์ 23. องค์สมเด็จพระพุทธสิขี – ผู้เป็นศาสดาเกื้อกูลแก่สัตว์ สถานที่ประสูติ มิสกราชอุทยานแห่งอรุณวดีนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าอรุณราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางปภาวดีราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสัพพกามาเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระอตุลราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสได้ 7,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 24 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ต้นปุณฑริกะ (ไม้ซึก) คล้ายกับไม้ปาตลี ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระอภิภูเถร และพระสัมภวเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระเขมังกรเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระเขมาเถรี และพระประทุมเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สิริวัฒนะ และนันทะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางจิตรา และนางสุจิตรา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 70,000 องค์ พระวรกายสูง 70 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 3 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 70,000 ปี 24. องค์สมเด็จพระพุทธเวสสภู – ผู้ประทานความสุข สถานที่ประสูติ อโนมนคร ประสูติในตระกูล กษัตริย์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสุปตีตราชา พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางยสวดีราชเทวี พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางสุจิตราเทวี พระราชโอรส พระนามว่า พระสุปปพุทธราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองราชย์ เมื่อพระชนมายุ 6,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา สีวิกากาญจนมาศ (วอทอง) รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 40 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้รัง ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 6 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระโสณเถร และพระอุตตรเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระอุปสันตเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระรามาเถรี และพระสุมาลาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า โสตถิกะ และรัมมะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางโคตมี และนางสิริมา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 40,000 องค์ พระวรกายสูง 60 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 60,000 ปี อายุพระศาสนา 70,000 ปี 25. องค์สมเด็จพระพุทธกุกกุสันธะ – ผู้นำสัตว์ออกจากกันดาร คือ กิเลส สถานที่ประสูติ เขมวันราชอุทยานแห่งเขมนคร ประสูติในตระกูล พราหมณ์ พระพุทธบิดา พระนามว่า อัคคิทัตตพราหมณ์ พระพุทธมารดา พระนามว่า วิสาขาพราหมณี พระอัครมเหสี พระนามว่า โสภิณีพราหมณี พระราชโอรส พระนามว่า อุตตรกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ 4,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา รถเทียมม้าอาชาไนย รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 80 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้ซึกใหญ่ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 8 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระวิธูรเถร และพระสัญชีวเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระพุทธิยะเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระสามาเถรี และพระจัมปนามาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า อัจจุคาตะ และสุมนะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางนันทา และนางสุนันทา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 40,000 องค์ พระวรกายสูง 40 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 11 โยชน์ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 40,000 ปี 26. องค์สมเด็จพระพุทธโกนาคมนะ – ผู้หักเสียซึ่งข้าศึก คือ กิเลส สถานที่ประสูติ โสภวดีราชอุทยานแห่งโสภวดีนคร ประสูติในตระกูล พราหมณ์ พระพุทธบิดา พระนามว่า ยัญญทัตตพราหมณ์ พระพุทธมารดา พระนามว่า อุตตราพราหมณี พระอัครมเหสี พระนามว่า รุจิคัตตาพราหมณี พระราชโอรส พระนามว่า สัททวาหกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ได้ 3,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ช้างพระที่นั่ง รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 20 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้อุทุมพร (ไม้มะเดื่อ) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 6 เดือน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระภิโยสเถร และพระอุตตรเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระโสทิชเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระสมุทาเถรี และพระอุตตราเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า อุคคะ และโสมเทว มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางวรา และนางสามา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 30,000 องค์ พระวรกายสูง 30 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 30,000 ปี 27. องค์สมเด็จพระพุทธกัสสปะ – ผู้สมบูรณ์ด้วยสิริ สถานที่ประสูติ อิสิปตนมิคทายวันแห่งนครพาราณสี ประสูติในตระกูล พราหมณ์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พรหมทัตตพราหมณ์ พระพุทธมารดา พระนามว่า ธนวดีพราหมณี พระอัครมเหสี พระนามว่า สุนันทาพราหมณี พระราชโอรส พระนามว่า วิชิตเสนกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ได้ 2,000 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ปราสาทที่ลอยไปในอากาศ รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 15 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้นิโครธ ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 7 วัน วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระติสสเถร และพระภารทวาชเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระสัพพมิตตเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระอนุฬาเถรี และพระอุรุเวลาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า สุมังคละ และฆฏิการะ มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางวิชิตเสนา และนางภัตรา มหาอุบาสิกา มีพระอรหันต์เป็นพุทธบริวารแวดล้อม จำนวน 1 โกฏิ พระวรกายสูง 20 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกลหาประมาณมิได้ ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 20,000 ปี 28. องค์สมเด็จพระพุทธโคตมะ – ผู้ประเสริฐแห่งหมู่ศากยราช สถานที่ประสูติ กรุงกบิลพัสดุ์ ประสูติเมื่อ วันเพ็ญ เดือน 6 ประสูติในตระกูล กษัตริย์ แห่งศากยวงศ์ พระพุทธบิดา พระนามว่า พระเจ้าสุทโธทน พระพุทธมารดา พระนามว่า พระนางสิริมหามายา พระอัครมเหสี พระนามว่า พระนางยโสธรา พระราชโอรส พระนามว่า พระราหุลราชกุมาร เสด็จออกบรรพชาหลังจากครองฆราวาสอยู่ได้ 29 ปี พาหนะที่ทรงออกบรรพชา ม้าอัศวราช รัตนบัลลังก์ที่ประทับนั่งวันตรัสรู้ กว้าง-ยาว-สูง 14 ศอก ไม้ศรีมหาโพธิ์ที่ตรัสรู้ชื่อว่า ไม้อัสสัตถะ (ไม้ปาเป้ง) ทรงบำเพ็ญเพียรเพื่อตรัสรู้ นาน 6 ปี วันที่ตรัสรู้ วันเพ็ญเดือน 6 วิสาขปุณณมี พระอัครสาวก ได้แก่ พระติสสเถร และพระโกลิตเถร พระอุปัฏฐาก ได้แก่ พระอานนทเถร พระอัครสาวิกา ได้แก่ พระเขมาเถรี และพระอุบลวัณณาเถรี อัครอุปัฏฐาก ชื่อว่า จิตตะ และหัตถอาฬวก มหาอุบาสก อัครอุปัฏฐายิกา ชื่อว่า นางนันทมาตา และนางอุตตรา มหาอุบาสิกา พระวรกายสูง 16 ศอก พระรัศมีแผ่ออกโดยรอบพระวรกาย กว้างไกล 1 วา ปรินิพพานเมื่อพระชนมายุ 80 ปี อายุพระศาสนา 5,000 ปี