ททมาโน ปิโย โหติ ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก ยิ่งให้ยิ่งได้ ยิ่งหวงยิ่งอด เราไม่หวงเราไม่อด หมดเดี๋ยวก็มา

สักกบรรพ

ข้อคิดประจำกัณฑ์ กัณฑ์สักกบรรพ

พระอินทร์จำแลงเป็นพราหมณ์มาขอนางมัทรี
แล้วถวายคืน และประสาทพร 8 ประการ

การทำดีแม้ไม่มีคนเห็น ขาดคนชมเชย ก็เป็นความดีอยู่วันยังค่ำ ดุจทองคำแม้จะอยู่ในตู้โชว์หรือในกำปั่น จะปิดหน้าพระหรือหลังพระ ก็เป็นทองคำอยู่นั้นเองเข้าลักษณะว่า

       ความ(ของ)ดีดีเด็ดเหมือนเพชรเหมือนทอง
       ถึงไร้เจ้าของก็เหมือนตัวยัง
       ถึงใส่ตู้อุดถึงขุดหลุมฝัง
       ก็มีวันปลั่งอะหลั่งฉั่งชู
       การทำดีแม้ไม่มีคนเห็น แต่เทพยดาอารักษ์เบื้องบน ท่านย่อมรู้

ความย่อ

กัณฑ์ที่ 10 สักกบรรพ มี 43 พระคาถา

ท้าวสักกะ อมรินทร์ ราชาแห่งเทวโลกชั้นดาวดึงส์ ทรงคำริว่า เมื่อวานนี้พระเวสสันดรพระราชทานโอรสสองพระองค์แก่ชูชกไป ถ้ามีใครมาขอพระนางมัทรีอีก พระองค์ก็จะพระราชทานให้ และพระองค์ก็จะต้องอยู่พระองค์เดียว ไม่มีใครปฏิบัติบำรุง จะลำบากมาก เราควรจะแปลงเพศเป็นพราหมณ์ไปทูนขอพระนางมัทรีเสียก่อน เมื่อได้รับพระราชทานแล้วก็ฝากไว้ ป้องกันมิให้พระองค์พระราชทานแก่ใครอีก หากจะมีผู้มาขอภายหลัง ทั้งยังเป็นทางช่วยส่งเสริมเพิ่มภริยาทานบารมี ซึ่งพระองค์ยังไม่ได้ทรงบำเพ็ญให้ได้บำเพ็ญเสียให้บริบูรณ์ด้วย เพื่อบรรลุ พระสัมโพธิญาณ

ครั้นท้าวสักกะทรงดำริแล้วื ก็เสด็จลงมาโดยเพศพราหมณ์เดินทางเข้าไปเฝ้าพระเวสสันดร ทูลขอพระนางมัทรี พระเวสสันดรก็พระราชทานให้ พร้อมกับรับสั่งว่าพระนางมัทรีนั้น พระองค์รักใคร่ดังดวงเนตร แต่รักพระสัพพัญญุตญาณยิ่งกว่ามากจึงยินดีให้เสมือนแลกเอาสัพพัญญุตญาณไว้ แม้พระนางมัทรีก็ยินดีอนุโมทนาในการพระราชทานพระเวสสันดร เพื่อร่วมทานบารมีให้สำเร็จแก่พระสัมโพธิญาณเป็นเหตุให้แผ่นดินไหวเป็นอัศจรรย์

ต่อนั้น ท้าวสักกะที่แปลงกายเป็นพราหมณ์ ก็ฝากพระนางมัทรีไว้ยังไม่รับไปขอใหอยู่ปฏิบัติพระเวสสันดรและตรัสบอกว่า ตนมิได้เป็นพราหมณ์เข็ญใจ หากเป็นท้าวท้าวสักรินทร์ขอถวายพร8 ประการแก่พระองค์แล้วสำแดงกายปรากฏเหาะขึ้นสู้ท้องฟ้า

พระเวสสันดรก็ดีพระทัยทูลรับพร 8 ประการโดยดังนี้

1. ขอให้พระบิดามีเมตตา

2. ขอให้ปล่อยนักโทษ

3. ขอให้อนุเคราะห์คนยากจน

4. ขออย่าให้ลุอำนาจสตรี

5. ให้พระโอรสมีอายุยืน

6. ขอให้ฝนแก้ว7 ประการตกลงในเมืองสีพี

7. ขอให้สมบัติในท้องพระคลังอย่ารู้หมดสิ้น

8. เมื่อทิวงคตแล้ว ขอให้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต

ท้าวสักกะเทวราช ก็ตัดประสิทธิ์ประสาทให้สมมโนรถและตรัสว่า ในไม่ช้าพระชนกก็จะเสด็จออกมารับพระองค์คืนเข้าไปครองราชย์สมบัติอย่าทรงวิตกอาดูรพระทัย อุตส่าห์บำเพ็ญเนกขัมมบารมีตามทางพุทธทางกูงสืบไปเถิดแล้วเสด็จกลับเทวโลก

จบความย่อ
ปี่พาทย์ทำเพลงกลม

อานิสงส์

ผู้บูชากัณฑ์สักกบรรพ จะได้เป็นผู้เจริญด้วยลาภยศตลอดจนจตุรพิธภรทั้ง 4 คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ ตลอดการ