วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร

ททมาโน ปิโย โหติ ผู้ให้ย่อมเป็นที่รัก ยิ่งให้ยิ่งได้ ยิ่งหวงยิ่งอด เราไม่หวงเราไม่อด หมดเดี๋ยวก็มา

วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร

สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 โดยเจ้าพระยานิกรบดินทร์ หรือเจ้าสัวโต (ต้นสกุล กัลยาณมิตร) เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเป็นพระยาราชสุภาวดี เจ้ากรมพระสุรัสวดีกลาง ได้อุทิศบ้านเรือนและซื้อที่ดินบริเวณใกล้เคียง แล้วสร้างวัดขึ้นใน พ.ศ. 2368  โดยรัชกาลที่ 3 ทรงโปรดฯ ช่วยสร้างพระวิหารหลวงและพระองค์ทรงเสด็จพระราชดำเนินไปก่อพระฤกษ์ให้ ต่อมาทรงพระราชทานนามวัดแห่งนี้ว่า “วัดกัลยาณมิตร” 

ภายในวัดกัลยาณมิตร มีหลายจุดสำคัญที่มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์คือ;

1. พระเจดีย์ทรงยอดปรางค์ เป็นพระเจดีย์แบบจีน ออกแบบสร้างเป็นอาคารแปดเหลี่ยมซ้อนกัน ส่วนยอดทำเป็นปรางค์แบบไทย ส่วนฐานมีซุ้มที่มีประติมากรรมศิลารูปพระอรหันต์ 16 องค์

2. พระวิหารหลวง สักการะ “พระพุทธไตรรัตนนายก” หรือหลวงพ่อโต (ซำปอกง) พระพุทธรูปก่ออิฐถือปูนลงรักปิดทองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในกรุงเทพฯ ปางมารวิชัย ซึ่งรัชกาลที่ 3 ทรงเสด็จพระราชดำเนินไปก่อพระฤกษ์ในวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2380 ด้วยมีพระราชประสงค์จะให้เหมือนกรุงเก่า คือมีพระโตอยู่นอกกำแพงเมืองอย่างเช่นวัดพนัญเชิงวรวิหาร พร้อมเกร็ดประวัติศาสตร์ ต้นกำเนิด “ใบเซียมซีภาษาไทย” ที่แรกในประเทศไทย ณ วัดกัลยาณมิตร

3. พระอุโบสถ  สักการะพระประธานปางปาลิไลย์ ซึ่งรัชกาลที่ 3 ทรงสร้างพระราชทานเจ้าพระยานิกรบดินทร์ ถือเป็นพระอารามเดียวในประเทศไทย ที่มีพระพุทธรูปหล่อสำริดปางปาลิไลย์ประดิษฐานเป็นพระประธานภายในพระอุโบสถ จากนั้นชมจิตรกรรมฝาผนังที่ไม่ได้เขียนขึ้นเป็นแค่เพียงภาพนิทานพุทธประวัติ แต่ช่างเขียนยังได้บันทึกเหตุการณ์ระทึกในหน้าประวัติศาสตร์ถึง 2 เหตุการณ์ ที่เป็นเรื่องโจษจันกันไปทั่วทั้งพระนครในสมัยรัชกาลที่ 3  

4. พระวิหารน้อย สักการะพระพุทธดิลกโลกเชษฐ์ พระพุทธรูปประธานปางมารวิชัย พร้อมชมจิตรกรรมฝาผนังเรื่องพระอดีตพุทธเจ้า และประวัติการค้นพบภาพเขียนบุคคลสำคัญในสมัยรัชกาลที่ 3 คือ “หมอบรัดเลย์และภรรยา” มิชชันนารีชาวอเมริกันคนสำคัญในหน้าประวัติศาสตร์สยาม

5. หอพระธรรมมณเฑียรเถลิงพระเกียรติ สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 เพื่อเป็นหอเก็บพระไตรปิฎกและคัมภีร์ของวัด โดยตั้งอยู่บนตำแหน่งที่เคยเป็นที่จอดแพของเจ้าขรัวเงินและกรมพระศรีสุดารักษ์ ผู้เป็นขรัวตาขรัวยายของพระองค์ จากนั้นชม ตู้พระไตรปิฎก ทรงจตุรมุขขนาดใหญ่ที่ประดับตกแต่งด้วยลวดลายพรรณพฤกษาแบบตะวันตกงานช่างหลวงสมัยรัชกาลที่ 4